در سال‌های اخیر نوسان نرخ ارز باعث افزایش چشمگیر قیمت موبایل شده است؛ اما افزایش نرخ ارش تنها دلیل گرانی این محصول پر مصرف نیست. عواملی مانند رجیستری، سودجویی فروشندگان، شرایط نامشخص و بی ثبات واردات گوشی‌های مسافری، مشکلات واردکنندگان در تهیه ارزش و ترخیص کالا، اختلال‌های چندباره در سامانه همتا؛ همه این موارد موجب افزایش چشمگیر قیمت موبایل در بازار شده است.
در میان تورم شدید اقتصادی یکی از محصولات پرکاربردی که در بازار دیجیتال بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرده است، گوشی‌های هوشمند است. در سال‌های گذشته گوشی‌های هوشمند یک کالای لوکس و غیر ضروری محسوب می‌شدند که بود و نبود آن‌ها تفاوت چندانی در زندگی روزمره مردم ایجاد نمی‌کرد، اما با گذشت زمان و پیشرفت علم و فناوری، تمام کار‌های روزمره توسط این گوشی‌ها انجام می‌شدند. در حال حاضر کمتر کسی را پیدا می‌کنید که از گوشی‌های هوشمند استفاده نکند زیرا در سال‌های اخیر مردم می‌توانستند با مبلغ کمتر از یک میلیون تومان به راحتی یک گوشی هوشمند مناسب تهیه کنند، اما در حال حاضر با افزایش نجومی قیمت‌ها انتخاب کاربران بسیار محدود شده و قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیدا کرده است.
البته پیش از افزایش نرخ ارز، یکی از اولین دلایل افزایش قیمت گوشی‌های هوشمند طرح رجیستری بود که توسط وزیر ارتباطات با هدف مبارزه با قاچاق کالا راه اندازی شد. متاسفانه این طرح به دلیل وجود نواقص بی‌شمار موجب کاهش واردات گوشی‌های هوشمند شد و همین موضوع موجب سودجویی فروشندگان شد؛ از طرفی بخش بزرگی از گوشی‌های وارداتی کشور به صورت قاچاق وارد بازار می‌شدند که با اجرایی شدن این طرح دیگر امکان واردات آن‌ها وجود نداشت. در آن زمان وزیر ارتباطات در خصوص افزایش قیمت گوشی‌های هوشمند اعلام کرد که این افزایش قیمت حباب به وجود آمده به دلیل اجرایی شدن طرح رجیستری است و این مشکل با نخریدن گوشی توسط مردم حل می‌شود.
اما مدتی از حرف وزیر ارتباطات نگذشت که افزایش نرخ ارز از راه رسید و موجب افزایش چند برابری قیمت گوشی‌های هوشمند شد؛ در واقع افرادی که به توصیه‌های وزیر جوان در خصوص نخریدن گوشی با هدف پایین آمدن قیمت‌ها عمل کرده بودند با ضرر مالی بزرگی مواجه شدند؛ زیرا با توجه به افزایش نرخ ارز قیمت گوشی های هوشمند در ابتدا نزدیک به ۲٫۵ برابر شده بود و باید هزینه بیشتری را برای خرید پرداخت می‌کردند. از طرفی مواردی مانند مشکلات واردکنندگان قانونی هم موجب تنش در بازار موبایل شد. در حالی که عده‌ای با دریافت ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی، اقدام به فروش گوشی با قیمت آزاد می‌کردند، برخی از واردکنندگان نتوانستند از مراجع مربوط، مجوز لازم برای واردات قانونی گوشی را دریافت کنند و همین موضوع هم در برهه‌ای موجب کمبود تلفن همراه در بازار شد که با توجه به تقاضا برای این کالا، بار دیگر افزایش قیمت را رقم زد.
در حال حاضر موضوع بسیار پیچیده شده است و در واقع چندین موضوع مختلف موجب افزایش نرخ ارز شده است. بدون شک یکی از مهم‌ترین علت این افزایش قیمت، افزایش نرخ ارز است؛ صرف نظر از این‌که نمی‌توان این عامل مهم و تأثیرگذار را نادیده گرفت، اما عوامل دیگری هم هستند که حتی در زمان ثبات نرخ ارز، شعله‌ی افزایش قیمت را تندتر می‌کنند. یکی از این عوامل هم موضوع واردات گوشی مسافری و سامانه همتاست که در حالت بلاتکلیفی کامل به سر می‌برد. پس از فعال شدن طرح رجیستری، بسیاری از وارد کنندگان برای واردات گوشی‌های خود از طریق مسافران اقدام می‌کردند و این گوشی‌ها را با اسم اشخاص حقیقی وارد کشور کرده و به ثبت می‌رساندند؛ اما مدتی نگذشت که گمرکات و سامانه همتا جلوی این موضوع را گرفت و دفعات سامانه ثبت گوشی‌های مسافری را غیر فعال کرد.
این موضوع علاوه بر واردکنندگان عمده گوشی‌های هوشمند، مسافران خارجی را هم با مشکل مواجه کرده بود. تا به امروز چندین بار شاهد باز و بسته شدن سامانه ثبت گوشی‌های مسافری بوده‌ایم، اما در انتها هیچ تصمیم مشخصی برای فعالیت یا عدم فعالیت این سامانه گرفته نشده است و همچنان مسافران و واردکنندگان گوشی‌های مسافری در بلاتکلیفی کامل به سر می‌برند. متاسفانه تمام این عوامل دست به دست هم داده و موجب افزایش نجومی قیمت گوشی‌های هوشمند شده است و در انتها ضرر اصلی متوجه خریداران می‌شود.
