نسل‌های سوم و چهارم موبایل اگرچه با تاخیر و با انحصاری طولانی و زیانبار برای اپراتور سوم (رایتل)، اما به هر شکل بالاخره وارد ایران شدند و در اختیار ایرانیان قرار گرفتند. با این وجود درباره وضعیت کیفی ارایه نسل ۳و۴ موبایل در ایران شایبه‌های فراوانی وجود دارد. بسیاری از مشترکان اپراتورها از سرعت اینترنت نسل‌های جدید موبایل در ایران شاکی‌اند و حتی بعضی مدعی‌اند نسل سوم و چهارم موبایل فعلا به شکل اسمی در ایران اجرا شده‌اند و آنچه تحت این عنوان در اختیار مشترکان قرار گرفته صرفا شبحی از نسل ۳و۴ است؛ شبحی که با معیارها و استانداردهای جهانی فاصله دارد. برای باز شدن هر چه بیشتر مسایل پیرامون ارایه نسل‌های پیشرفته موبایلی در ایران با محسن یوسف‌پور مدیر واحد تلکام شرکت فناپ گفت‌وگویی انجام دادیم که در پی می‌آید. یوسف‌پور در این مصاحبه نظرات کارشناسانه خود را درباره وضعیت سرعت نسل سوم و چهارم موبایل و خدمات قابل ارایه روی آن در ایران و جهان بیان کرده است.
×× آقای یوسف‌پور به عنوان نخستین پرسش بفرمایید از نظر فنی حداکثر سرعت نسل سوم و چهارم موبایل که به صورت آزمایشگاهی و به صورت عملیاتی در دنیا ارایه می‌شود چقدر است؟
در مورد ظرفیت آزمایشگاهی که سرعت نسل چهارم با نسل سوم قابل قیاس نبوده و سرعت بسیار فراتر است و امکان ارایه خدمات دیتا تا ۵مگابیت بر ثانیه می‌تواند افزایش پیدا کند. اگر این ارتباط همزمان دیتا و voice باشد تا حدود ۲۰۰کیلوبیت بر ثانیه می‌تواند افزایش پیدا کند.
درواقع به صورت اسمی در محیط‌های آزمایشگاهی حدود ۱۴مگابیت در ثانیه هم برای دانلود نسل سوم صحبت می‌شود؛ منتها به صورت عملیاتی۵تا ۶ مگابیت در ثانیه سرعت نسل سوم است؛ ولی خوب درباره نسل چهارم این سرعت می‌تواند بالغ بر ۱۰۰مگابیت بر ثانیه باشد، اما در عمل این اتفاق نمی‌افتد.
واقعیت این است که اگر شما یک سرویس نسل چهارم ایده‌آل داشته باشید باید احساس کنید که اصلا دارید روی LAN کار می‌کنید؛ اما برای مثال در اپراتور سوم یعنی رایتل حداکثر سرعتی را که طبق قوانین روی کاغذ برای نسل سوم می‌تواند ارایه دهد چیزی حدود ۵/۰ مگابیت بر ثانیه است. حالا البته در عمل گاهی اوقات بیشتر از این می‌شود ولی خوب آنچه که قانونا قابل ارایه است یک همچین عددی است که با آنچه در محیط آزمایشگاهی یا در عمل در دنیا اتفاق می‌افتد فاصله دارد.
×× خدمات ارزش افزوده قابل ارایه نسل۳و۴موبایل چه هستند و در داخل کشور و خارج از آن به چه نحوی ارایه می‌شوند؟
اصولا وقتی صحبت از دیتا می‌شود و خدمات پهن باند (MMB) می‌شود منظور این است که هر خدمتی که نیاز به پهنای باند بالا داشته باشد قابل ارایه روی نسل ۳و۴ موبایل است. شاید یکی از مشهورترین‌هایش که به خاطر حواشی که داشت خیلی مشهور شد بحث تماس تصویری بود.
اگرچه این تماس تصویری خیلی فیچر پراستفاده‌ای در دنیا برای نسل ۳و۴ نیست ولی در ایران به خاطر حواشی آن و ممنوعیتی که برای آن ایجاد شد یک مقداری شهرت پیدا کرد. به هر حال این یکی از خدمات است.
انواع و اقسام خدمات دیتا مثل سرویس‌هایی که از طریق شبکه اینترنت ارایه می‌شوند مثل سرویس‌های ویدیویی یوتیوب یا آپارات ایرانی یا مشابه آنها، تلویزیون‌های اینترنتی، آی‌پی تی‌وی‌هایی که درواقع همگی قابل ارایه روی نسل ۳و۴ موبایل هستند. البته باید توجه داشت خدمات دیگر مثل انواع و اقسام راه‌حل‌های پیام‌رسان‌های موبایلی مثل همین‌هایی که حالا همه مردم استفاده می‌کنند همچون وایبر، تلگرام، واتس‌اپ، اسکایپ و این دست سرویس‌‌ها را نیز شامل می‌شود.
ارسال محتواهای غنی (reach content) مثل عکس و فیلم و این‌گونه ارسال‌ها را به راحتی می‌شود از طریق این نسل‌ها انجام داد. به هر حال وقتی که بالاخره وارد فضای اینترنت می‌شویم، فضای دیتا یک موضوعی مثل ابرواره اینجا مطرح می‌شود که آن هم به راحتی از طریق نسل سوم و چهارم قابل ارایه است.
موضوعات دیگر همچون ویدیو کنفرانسینگ، آموزش مجازی یا بحث آموزش الکترونیکی همه این‌ها سرویس‌هایی است که مبتنی بر دیتا بوده و روی نسل سوم و چهارم ارایه می‌شود. اگرچه در شرایط کنونی ما که برای کاربران خانگی دسترسی بالا امکان پذیر نیست عملا یک مقداری محدودیت در ارایه این خدمات هم ایجاد می‌شود.
×× اینترنت نسل سوم و چهارم موبایل در ایران به چه میزان با نسل ۳و۴ موبایل در جهان متفاوت است؟ برای مثال عرض می‌کنم در انگلستان نسل سوم موبایل با سرعت۱/۶ مگابیت بر ثانیه و در ترکیه با سرعت ۷تا ۱۰مگابیت بر ثانیه ارایه می‌شود. این وضعیت در ایران چگونه است؟
ببینید نه تنها در ایران، یعنی در مقایسه ایران و دنیا بلکه اپراتور به اپراتور می‌تواند این سرعت متفاوت باشد. دلایلش هم متفاوت است؛ یعنی هم دلایل مربوط به رگولاتوری می‌تواند باعث محدودیت در پهنای باند و سرعت شود و هم دلایل فنی یعنی این که مثلا config network چطور باشد. تجهیزاتی که استفاده می‌شود چه کیفیتی داشته باشد. این‌ها همه باعث می‌شوند سرعت‌ها متفاوت بشود.
طبیعت امر این طور است حتی در کشوری مثل ایالت متحده مثلا آنجاverzion ادعایش این است که سریع‌ترین شبکه ۴G آمریکاست. این یعنی آنجا هم مقایسه معنی دارد، یعنی اینکه شرکت می‌تواند بگوید من از بقیه قوی‌ترم اگرچه از یک تکنولوژی استفاده می‌کنیم؛ به هر حال قطعا متفاوت است.
در کشور ما هم همین گونه است یعنی در کشور ما نیز حالا هم به دلیل محدودیت‌های رگولاتوری و هم به خاطر فناوری‌های فنی و تکنولوژیک اختلاف سرعت را با بعضی کشورهای دنیا دارد.
با توجه به اینکه سرعت اینترنت ارایه شده روی نسل سوم و چهارم موبایل بسیار پایین‌تر از میزان واقعی این فناوری‌هاست آیا رگولاتوری نباید یک محدوده مشخصی را برای حداقل سرعت نسل سوم و چهارم در کشور تعیین کند؟
این دیگر واقعیتش نیازی نیست رگولاتوری در اینجا ورود کند؛ اگرچه خوب به هرحال رگولاتوری سقف آن را برای مشترکان خانگی تعیین کرده است ولی این چیزها را تکنولوژی تعیین می‌کند. تکنولوژی سقفی دارد از آن بیشتر که نمی‌توان به سرعت یا پهنای باند رسید. به هرحال محدودیت‌هایی وجود دارد که خود تکنولوژی تعیین می‌کند.
اساسا وقتی امروز در نمایشگاه‌های معتبر دنیا صحبت ۵G می‌شود منظور این است که بالاخره می‌خواهند این تکنولوژی را پشت سر بگذارند و بتوانند به دسترسی وconnectivity بهتری برسند.
بنابراین به نظر می‌رسد این که رگولاتور بخواهد به کنترل سرعت نسل۳و۴ ورود بکند خیلی موضوعیت ندارد و خود تکنولوژی تعیین کننده این حدود است.
پس شما با ایجاد و تعریف محدودیت روی فناوری‌های نسل پیشرفته موبایل مخالفید؟
من گمانم این است؛ آنچه که تجربیات نشان داده دسترسی به پهنای باند بالا توسط شهروندان عادی هر جامعه و توسعه connectivity(اتصال) اثر مستقیم روی اقتصاد کشورها داشته است. طبیعی است که کشور ما هم مستثنی نیست. علی‌القاعده ما چاره‌ای نداریم جز اینکه برویم به سمت ایجاد دسترسی برای تک‌تک افراد جامعه اعم از اینکه این دسترسی در قالب پهن باند ثابت یا پهن باند سیار باشد.
باید یک مقداری با نگاه بازتر با سعه صدر بیشتر با این موضوع برخورد کرد. باید بتوانیم تا جایی که تکنولوژی اجازه می‌دهد از حداکثر امکانی که فناوری برایمان فراهم می‌کند و شبکه پهنای باند قابلیت دارد برای اتصال به اینترنت و برای وصل شدن به پایگاه‌های اطلاعاتی در سراسر دنیا استفاده کنیم .
ما نباید خودمان را از فرصت توسعه‌ای که می‌توانیم به راحتی برای خود فراهم کنیم محروم کنیم. ممکن است گاهی مقداری تنگ نظری‌ها یا محدود نگری‌ها مانع ما برای توسعه شود که امیدواریم متولیان اجرا و توسعه ارتباطات در ایران توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته باشند و بتوانیم از این موضوع برای توسعه بیشتر استفاده کنیم. (منبع:عصرارتباط)
