یکی از بارزترین و بزرگترین چالشهای حوزه ICT به ضعفهای نظارتی باز میگردد. در واقع اگر فهرستی از قدیمیترین مشکلات این حوزه را تهیه کنیم، بخش عمدهای از بلاتکلیفیها ناشی از کاستی در ساماندهی و نظارت است. نمونههایی قدیمی همچون پریدن شارژ مشترکان موبایل، پریدن حجم اینترنت کاربران، آب بستن در خدمات اینترنتی، پیامکهای تبلیغاتی، پیامکهایی که جیب مردم را خالی میکنند، عدم تمکین اپراتورها و چندین و چند مساله ریز و درشت در حوزه ICT همه ریشه در مشکلات نظارتی دارد.
البته در این میان برخی ضعفهای کنترل بر ارایهدهندگان کالا و خدمات ارتباطی و اطلاعاتی در کشور را ناشی از وجود برخی روابط ناسالم، سیاسیکاری، فشارهای فراسازمانی، فساد، مدیران ناتوان و در مواردی نقایص قانونی میدانند. علت اما هر چه باشد، در خروجی کار تفاوتی ایجاد نمیکند و این مشکلات هستند که پابرجا مانده، سودجوییها ادامه یافته و بهای آن از جیب مردم یا منافع ملی میرود.
اما در یکی از نمونهها یعنی قاچاقچیان مخابراتی که وزیر ارتباطات وعده برخورد جدی با آنها را داد، چندی پیش معاون وزیر و مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت که موضوع را پیگیری میکرد، گزارش عملکرد خود در این حوزه را اینگونه اعلام کرد که: “با تلاش انجام شده، تعداد زیادی سیمکارتهای بی هویت و مراکزی که قاچاق مکالمه بین الملل میکردند شناسایی شدهاند. قاچاق مکالمات از طریق تلفن ثابت هم وجود داشته و ما توانستیم خطوطی که برای مصارف دیگر خریداری شده بود اما از طریق آن کار قاچاق صورت میگرفت را شناسایی کنیم.”
بماند که گفته میشود از نظر فنی شناسایی و ریشهکن کردن متخلفان این عرصه ناممکن نیست. اما همانطور که پیداست همچنان خبری از نام و تعداد قاچاقچیانی که مبادرت به این امر میکنند نیست و به عبارت “تعداد زیادی سیمکارت” و این موضوع بسنده شده که اگر لازم باشد نام متخلفان را اعلام خواهیم کرد. این که چرا باید هویت غارتگران اموال عمومی و ملی مورد حفظ و حراست قرار گیرد، چندان روشن نیست، امری که میتواند دغدغه متخلفان را به حداقل برساند که حتی اگر برخورد و جریمهای در کار باشد، کسی متوجه چیزی نخواهد شد و کمی بعد با تغییر نام شرکت دوباره تخلفات از سر گرفته میشود.
هفته گذشته اما معاون سازمان رگولاتوری هم وعده داد که عدم رعایت SLA جریمه شرکتهای اینترنتی خاطی را به دنبال خواهد داشت. ایشان نیز گفتهاند: “بر همین اساس در فاز اول کار به کنترل پهنای باند شرکتها پرداخته میشود که متاسفانه در حال حاضر گاهی دیده میشود شرایط در این زمینه مناسب نیست و به همین دلیل اخطارهای لازم به شرکتها داده شده است.”
در این مورد هم مشخص نیست منظور از اخطارها و شرکتهایی که آن را دریافت کردهاند چیست. اما به جاست زمانیکه وزارت ارتباطات یک جشنواره برگزار و اسامی گیرندگان تندیس را در یک مراسم و با حضور مسوولان در بوق و کرنا میکند، در خصوص خاطیان نیز اینگونه عمل کنند تا هم اقدامات انجام شده برای همگان واقعی و قابل درک شود و هم عاملی بازدارنده برای متخلفان باشد.
