همزمان با شیوع کرونا و تصمیم وزارت آموزش و پرورش برای تداوم یادگیری دانش‌آموزان از طریق شبکه شاد و آموزش مجازی، قیمت تلفن همراه بین ۳۰ تا ۵۰ درصد در بازار افزایش یافت.تصمیم وزارت آموزش و پرورش برای استفاده از نرم‌افزار مبتنی بر اندروید مشکلات بسیاری را بر سر راه معلمان و دانش‌آموزان قرار داده که هزینه بالای خرید تلفن همراه هوشمند بر مشکلات اقتصادی خانوارها افزوده است.در شرایطی که بسیاری از خانواده‌ها با کاهش درآمد و افزایش مشکلات اقتصادی روبه‌رو هستند، افزایش قیمت برندهای مختلف تلفن همراه و تبلت‌ها در بازار به افزایش مشکلات اقتصادی خانواده‌ها دامن زده؛ زیرا جمعیت بیش از ۱۳ میلیون نفری دانش‌آموزان، معلمان و مدیران موجب خواهد شد که تقاضای خرید برای تلفن همراه یا تبلت هوشمند در شرایط فعلی افزایش قابل توجهی پیدا کند.
گزارش‌ها از بازار تلفن همراه در یک ماه اخیر حاکی است که قیمت تلفن همراه هوشمند و برندهای لپ‌تاپ و تبلت با افزایش روبه‌رو بوده که با توجه به رکود و تعطیلی بازار موبایل، غیرطبیعی به نظر می‌آید. تقاضای خرید تلفن هوشمند توسط دانش‌آموزان و معلمان تنها عاملی است که می‌تواند در حال حاضر به افزایش تقاضا و کاهش تلفن همراه هوشمند دامن بزند، زیرا حتی با شیوع کرونا در جهان نیز، تقاضای خرید تلفن‌های هوشمند ۲۹ درصد کاهش یافته است و مشابه این موضوع نیز در ایران به وقوع پیوست.
با این حال همزمان با شیوع ویروس کرونا در کشور و افزایش تقاضای خرید تلفن همراه از سوی دانش‌آموزان و معلمان، واردات رسمی تلفن همراه و تبلت نیز به صفر رسید که موجب کاهش شدید عرضه تلفن همراه هوشمند در کشور شد. طبق گفته رییس انجمن واردکنندگان تلفن همراه، کاهش عرضه تلفن همراه در ماه پایانی سال ۹۸ در چندین سال اخیر بی‌سابقه بوده و موجب کاهش شدید عرضه در بازار تلفن همراه و تبلت شده است.
کاهش عرضه و افزایش تقاضای خرید توسط معلمان و دانش‌آموزان، زمینه احتکار و گرانفروشی را برای فروشندگان بازار موبایل نیز فراهم کرده که به نظر می‌آید این موضوع باتوجه به افزایش قیمت موبایل، در بازار رخ می‌دهد.
تصمیم وزارت آموزش و پرورش برای استفاده از نرم‌افزار مبتنی بر اندروید نیز مشکلات بسیاری را بر سر راه جمعیت بیش از ۱۳ میلیون نفری معلمان و دانش‌آموزان قرار داده؛ هزینه بالای خرید تلفن همراه هوشمند بر مشکلات اقتصادی خانوارها افزوده است زیرا تعطیلی بسیاری از مشاغل موجب کاهش درآمد خانوارهای مختلف از جمله اقشار با درآمد پایین شده است.
افزایش ۳۰ تا ۵۰ درصدی نرخ گوشی
رییس انجمن صنفی فروشندگان تلفن همراه با بیان اینکه از یک ماه قبل تاکنون نرخ گوشی حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد افزیش یافته است، گفت: مشتری به این امید که بازار کنترل و نرخ ارز کاهش یابد تا بتوانند گوشی را با قیمت مناسب‌تری تهیه کنند، در خرید تعلل کردند، اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و اکنون بازار با رکود قابل توجهی مواجه است.
افشار فروتن لاریجانی درباره تغییر قیمت گوشی و تبلت در پی تقاضای دانش‌آموزان برای آموزش مجازی اظهار کرد: قیمت‌ها شدیدا متاثر از نرخ ارز است، به همین دلیل متاسفانه در طول مدت اخیر نوسانات افزایشی ایجاد شد و شاهد روند صعودی قیمت‌های گوشی و تبلت بودیم. این شرایط مصادف با نیاز به تامین گوشی مورد نیاز دانش‌آموزان برای آموزش مجازی شد که این اتفاق نیز در بازار تاثیر گذاشت.
او افزود: حجم تقاضا و نیاز کاربران برای تهیه گوشی با افزایش قیمت مصادف شد، مشتری به این امید که بازار کنترل و نرخ ارز کاهش یابد تا بتواند گوشی را با قیمت مناسب‌تری تهیه کند، در خرید تعلل کرد، اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد و اکنون بازار با رکود قابل توجهی مواجه است.
رییس انجمن صنفی فروشندگان تلفن همراه، سیم کارت و لوازم جانبی در ادامه تصریح کرد: عرضه‌کننده عمده نیز بعضا به دنبال گران کردن گوشی، از عرضه سر باز زد و تمام این اتفاقات دست به دست داد و موجب نابسامانی در بازار شد و قیمت افزایش پیدا کرد. اکنون علی‌رغم اینکه باید شاهد رونق و افزایش سطح تقاضا باشیم این اتفاق به دلیل افزایش نرخ رخ نداده است.
او گفت: برای نمونه گوشی پر تقاضا و پرفروش برای دانش‌آموزان از ۲ میلیون و ۹۵۰ هزار تومان در دو هفته قبل به ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسید، نرخ تبلت نیز متاثر از نوسانات ارز افزایش یافته است.
او درباره احتکار گوشی و تبلت بیان کرد: در هر حال ما همه گونه فعال صنفی داریم، ممکن است برخی از شرایط موجود سوءاستفاده کنند و اگر شخص غیرمنصفی باشد احتمال احتکار وجود دارد. اما در کل با توجه به اینکه واردات از مبادی رسمی و رجیستر صورت می‌گیرد، احتکار و قاچاق کم است، چون از مبادی ورودی مشخص می‌شود چه میزان کالا وارد و چه میزان در بازار عرضه شده است. آیا واردات حجم تقاضا را پوشش داده یا خیر؟ در این صورت می‌توان محاسبه کرد که درصد احتکار چقدر است.
رییس انجمن صنفی فروشندگان تلفن همراه یادآور شد: گمرک کار قانونی ترخیص انجام می‌دهد قطعا با توجه به شرایط موجود سعی بر این است که در سریع‌ترین زمان ممکن کالا ترخیص و به دست مصرف‌کننده برسد، ولی اینکه آیا واردکننده پس از ترخیص، کالا را وارد چرخه مصرف می‌کند یا خیر، جای بررسی دارد.
او خاطرنشان کرد: ضرر مربوط به گرانی، احتکار احتمالی، نبود تقاضا و یا کاهش عرضه اول به خریدار و بعد به فروشنده جزء و خرده‌فروش تحمیل می‌شود.
از سوی دیگر ابراهیم درستی، رییس اتحادیه صوت، تصویر و موبایل نیز گفته افزایش قیمت کالاهای حوزه دیجیتال مستقیم به قیمت ارز وابسته است، اما به شرکت‌های واردکننده تلفن‌همراه و انجمن واردکنندگان توصیه می‌کنم و تذکر می‌دهم کالای وارداتی خود را بر مبنای ارزی که آن کالا را تهیه کرده‌اند به بازار عرضه کنند.
درستی معتقد است برخی شرکت‌های واردکننده تلفن‌همراه فقط طی یک روز کالاهای خود را ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان گران کردند. این در حالی است که این شرکت‌ها ارز را با نرخ پایین‌تری تهیه کرده، اما به قیمت روز محاسبه و به بازار عرضه می‌کنند. برخی افراد گمان می‌کنند عرضه‌کننده نهایی محصول گرانفروشی می‌کند، اما حقیقت این است شرکت‌های واردکننده کالا را گران و به نرخ روز ارز تحویل آنها می‌دهد.
رییس اتحادیه صوت، تصویر و موبایل گفت: تقاضا برای خرید تلفن‌همراه افزایش زیادی داشته است. با توجه به آموزش از راه دور مدارس و دانشگاه‌ها، اکنون تقاضا در بالاترین سطح خود قرار دارد و با اینکه نسبت به سال گذشته افزایش قیمت زیادی در این بخش اتفاق افتاده، اما باز هم خانواده‌ها مجبور به خرید این کالا بوده و هنوز بازار در این زمینه کشش قیمتی دارد.
