تا قبل از افزایش نرخ ارز، بازار سخت افزار به خاطر وفور کالاها و قیمت هایی که مناسب با سطح توان خرید مصرف کننده بود . شاهد پویایی فروش قطعات با کیفیت با گارانتی های معتبر و اصلی در بازار سخت افزار بودیم .غالب فروشندگان و فعالین این حوزه ترجیح می دادند برای حفظ اعتبار صنف در قالب مشتری مداری ، تمرکزشان روی فروش قطعات سخت افزاری با گارانتی های اصلی و معتبر باشد .
حتی در برهه ای برای نظام مند کردن بهتر چرخه توزیع قطعات اصلی با گارانتی های معتبر ، تصمیمات خوبی از طرف اتحادیه فناوران برای ساماندهی فروش قطعات اصلی و جلوگیری از ورود کالاهای بدون گارانتی یا با گارانتی غیر اصلی بر چرخه فروش بازار گرفته شد .
با افزایش نرخ ارز و بالا رفتن قیمت قطعات سخت افزاری که با ایجاد محدودیت های مختلفی برای ثبت سفارش و واردات آنها ابلاغ شد یکباره کل این سیاست گذاری نه تنها رو به فراموشی رفت بلکه عملا بی اثر شد .
افزایش نرخ ارز به یکباره باعث جهش سه برابری قیمت نهایی بسیاری از کالاهای فناوری شد و با اعمال سیاست های محدودیت و ممنوعیت واردات و ثبت سفارش واردات با چاشنی حمایت از تولیدات محدود داخلی ، عملا کمبود در بازار بیشتر و قیمتها به یکباره با جهش بیشتری مواجه گردید تا جاییکه عملا از سبد خرید بسیاری از مصرف کنندگان حذف شد . در این شرایط ویژه، دیگر موضوع توجه به کیفیت کالاهای وارداتی اصلی و گارانتی معتبر عملا کاملا به حاشیه رفته و جا برای جولان هر چه بیشتر کالاهای کارکرده و استوک باز شد .
فعالان بازار یکباره با افت شدید مشتری و مصرف کننده مواجه شده و در نتیجه رکودی عمیق بازار فناوری را فرا گرفت . این رکود هر روز عمق بیشتری پیدا کرده و همچنان نیز در بازار فناوری ادامه دار هست .
در چنین شرایط دشواری ، که شاهد افزایش چند برابری قیمتهای قطعات بودیم و مشکل کمبود کالاها هم به آن اضافه شده بود ، مصرف کننده به علت قیمتهای بالای قطعات ، عملا دست خالی از بازار خارج می شد و این رکود را شدیدتر و مشکلات بسیاری برای فعالان بازار فناوری ایجاد کرد .
در این وضعیت به تدریج قطعات کارکرده و استوک راه بسیار آسانتری برای ورود به بازار فناوری پیدا کردند ، به خاطر جذابیت قیمتی که همیشه از مهمترین عوامل مصرف کننده تلقی می شوند ، چرخه فروش قطعات کارکرده در بازار فناوری به همین دلیل محکم ، هر روز عمیق تر و بیشتر شد و همچنان هم با شدت زیاد در حال فراگیر شدن در بازار این حوزه هست .
هستند فعالان پر سابقه ای که هنوز با همان روال و سبک و سیاق گذشته سیاست فروششان بر مبنای فروش قطعات اصلی با چاشتی گارانتی اصلی و معتبر هست ، اما هر روز شاهد کمرنگ شدن دامنه فعالیت این گروهها در بازار فناوری هستیم . دیگر همه آن سیاست گذاری های سابق در رابطه با فروش کالاهای اصلی با گارانتی و اصالت اصلی به خاطر قیمتهای خارج از توان مصرف کننده رنگ باخته است و جذابیت گذشته را برای مصرف کننده به همراه ندارد.
چرخه فروش قطعات کارکرده و مستعمل در سایه انواع سیاست گذاری های محدودیتی و ممنوعیتی واردات و ثبت سفارش ، ممنوعیت فروش کالاهای خارجی مشابه تولید داخل ، هر روز در حال عمیق تر شدن است و جولان بسیاری در بازار فناوری و سخت افزار پیدا کرده است و البته با توجه به جذابیت قیمتی با اقبال مصرف کننده هم همراه بوده است .
به نظر نگارنده با این سبک و سیاقی که اکنون در چرخه فروش قطعات کارکرده و مستعمل شاهد هستیم ، فضای بازار فناوری در معرض تهدید و آسیب قرار خواهد گرفت .
پر واضح است اطمینان از کیفیت کالاها از بعد عمر مفید کالا ، کیفیت ساخت و گارانتی از مهمترین عوامل اعتماد مصرف کننده به این بازار و تحریک کننده قوی برای اقبال خرید کالاهای فناوری می باشد. توجه به بعد کیفیت ، گارانتی و پشتیبانی در واقع از عوامل مهم و کلیدی ایجاد اعتماد برای مصرف کننده فناوری از گذشته تا اکنون بوده است. و این حس اعتماد مصرف کننده در واقع حاصل زحمات چندین ساله فعالان کلان و خرد ، از شرکتهای وارد کننده تا توزیع کنندگان و فروشندگان خردی شکل گرفته است که در طول سالیان متمادی بر اساس اصول اولیه و مهم این صنف با وارد کردن کالاهای با کیفیت ، با ارایه گارانتی و پشتیبانی خوب با زنجیره توزیع کنندگان و فروشندگان معتقد به این سیاست کلیدی ، توانستند به شکل گیری اعتماد مصرف کننده به زنجیره تامین کالاهای با کیفیت بازار فناوری کمک شایانی کنند و در واقع اعتماد مصرف کننده داخلی را بر این باور بسازند .
با عمیق تر شدن چرخه فروش قطعات کارکرده و مستعمل در بازار فناوری و جولان این قطعات در بازار فروش ، به علت مشخص نبودن استانداردهای واردات این کالاها ، عدم سیاست گذاری و تدوین قوانین و مقررات مشخص بر چرخه فروش این کالاها ، استاندارد نامشخص کیفیت کالاها ،و نا مشخص بودن عمر مفید
پشتیبانی و گارانتی ، به تدریج اعتماد مصرف کننده فناوری در معرض آسیبی جدی قرار دارد . خدشه دار شدن اعتماد مصرف کننده به تدریج باعث اقبال کمتر به بازار فناوری می شود و این در نهایت به رکود بیشتر این بازار منجر خواهد شد .
در این شرایط دشواری که بر بازار فناوری و فعالان این حوزه حاکم است، کالاهای کارکرده و مستعمل در حال تبدیل شدن به بخش بزرگی از چرخه تامین نیاز مصرف کنندگان این حوزه می شود ، اتحادیه های فناوران به عنوان متصدیان اصلی این حوزه باید توجه جدی به این مقوله داشته باشند .
به نظر می رسد با تدوین آیین نامه های مشخصی می شود استاندارد مشخصی در رابطه با واردات ،اصالت ، درجه بندی کیفی ، پشتیبانی و گارانتی حداقلی این کالاها ، تعریف نمود تا با این استانداردها روابط درستی بین وارد کنندگان ، توزیع کنندگان ، فروشندگان و مصرف کننده نهایی تعریف شده و حتی در مواقع شکایت ها و اختلافهای مصرف کننده با فروشندگان ، می شود به آن استناد کرد . و از همه مهمتر مقوله اعتماد مصرف کننده فناوری تامین شده و به پویایی بازار کمک خواهد کرد .
برای حفظ و صیانت از اعتماد مشتری که یکی از عوامل مهم زنجیره فروش کالاهای فناوری محسوب می شود در کنار این سیاست گذاری ها همچنان برای پویایی بازار و جلوگیری از آسیب فروش قطعات کارکرده و مستعمل ، رفع محدودیت ها ، ممنوعیت های واردات کالاها و حتی تعدیل تعرفه های گمرکی واردات کالاهای نو ، همچنان به صورت سیستمی از عمیق تر شدن جولان فروش کالاهای کارکرده و آسیب سیستمی چرخه فروش آنها در این حوزه جلوگیری می کند .
منبع :✍️داود صفی خانی – هفته نامه عصر ارتباط
