در حالی وارد سال ۹۴ شدیم که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان «سال دولت و ملت ، همدلی و همزبانی » نام گذاری گردید. شعاری که برای ورود به متن ولایه های زیرین جامعه و تبدیل شدن به یک جریان تاثیر گذار ، نیازمند تلاش های تاثیر گذار بخش های مختلف جامعه و ایفای نقش از طرف آنها است . یکی از این بخش های تاثیر گذار در تبیین شعار سال و تبدیل آن به یک گفتمان عمومی ، روابط عمومی است .
البته یکی از اصول ارتباطات کارآمد و ویژگی مهمی که موجب توسعه ی روابط انسانی می گردد ، همدلی است . همدلی نیرویی توانمند برای محقق ساختن اهداف و برنامه های سازمان و کارآمدترین دلیل برای پیشبرد رشد شخصی و روابط انسانی و ارتباط با دیگران است . در یک سازمان چنانچه شاهد بی تفاوتی باشیم که نقطه مقابل همدلی است ، این حالت بیانگر نبود احساس ، نبود همبستگی یا نبود توجه است که اگر این بی توجهی در روابط کارکنان با یکدیگر و مدیران با یکدیگر و کارکنان و مدیران با یکدیگر که از اهمیت زیادی برخوردار است ، بی تفاوتی به شکلی رایج و متداول درآید ، بسیار زیان آور و ویرانگر می شود ، مدیران و کارکنان باید به نیازهای یکدیگر پاسخ مناسب و درست بدهند ، ناراحتی یکدیگر را احساس کنند و احساس یکدیگر را درک کنند و نسبت به آن آگاهانه و به موقع واکنش مناسب نشان دهند. بنابراین به نظر می رسد چنانچه بخواهیم در فضای سازمان «همدلی» ایجاد شود باید فضایی ایجاد کنیم که هم کارکنان بتوانند خود را به جای مدیران بگذارند و آنان را درک کنند و هم مدیران بتوانند تا به درون کارکنان راه یابند و مسائل و امور را از دید آنان ببینند و به موضوع های که برای کارکنان اهمیت دارد به همان اندازه توجه کنند که آنان توجه دارند که «صداقت» اولین آیتم برای ایجاد فضای همدلی است و ضرورتی انکار ناپذیر است. صداقت برای هرگونه روابط پویا مورد نیاز است و نداشتن آن منجر به عدم توفیق در ایجاد رابطه با دیگران می شود ، زیرا مسیر همدلی و صداقت ، مسیری دو سویه است.
پس نقش روابط عمومی ها از دو جهت نقش پر رنگ تری در تبیین تشریع و ترویج شعار امسال بر عهده دارند . بخش اول به توانایی هایی که روابط عمومی ها در روشنگری ، اطلاع رسانی، ارتباط گری – افکار سنجی ، برجسته سازی و همچنین بهره مندی از فناوری های ارتباطی روز دارند . ، مربوط می شود که البته جزو کارکردهای ذاتی آنهاست و بخش دوم را می توان واژگان خاصی دانست که در درون شعارامسال جای گرفته اند .
پس همانطور که قبلاً اشاره شد فرد برای حرکت خود ادله عقلی و منطقی پذیرفته شده دارد و در اینجا همدلی « مردم با دولت» و «دولت با مردم» مطرح است . اگر مردم بخواهند با دولت همدلی کنند و همچنین دولت نیز بخواهد با مردم همدل شود در واقع باید یک «شناخت متقابل» رخ دهد چرا که این حرکت « همدلی » یک حرکت منطقی است و پای عقل در میان است و هر یک از طرفین برای ورود به این فرایند نیازمند داشتن اطلاعات کافی از طرف مقابل و شناخت کامل از او هستند چرا که بدون داشتن شناخت کافی هیچ کس وارد یک فرایند عقلی و منطقی نمی گردد ، لذا در همین نقطه یعنی تحقق شناخت متقابل دولت از مردم و مردم از دولت ، پای روابط عمومی ها به میان می آید و این پرسش پیش می آید که روابط عمومی ها چه نقشی را می توانند در ایجاد « همدلی » ایفا نمایند؟
اگر نگاهی به نوع رابطه متقابل دولت و مردم بیندازیم می توانیم به این پدیده اذعان داشته باشیم که دولتمردان روزانه با آمار و ارقام و اصطلاحاتی فنی و حرفه ای روبرو هستند و بنا بر ضرورت باید از این اصطلاحات و ابزارهای سنجش کمک بگیرند و واژه هایی را که به کار می برند به جهت تخصصی بودن ، بعضاً برای عموم مردم قابل درک نیست و مخاطب نمی تواند با آن واژگان ارتباطی برقرار کنند و به مرور زمان فاصله بین آنها اضافه می گردد و ارتباط موثر بین آنها رخ نمی دهد و مردم نسبت به دغدغه های دولت شناخت پیدا نمی کنند، لذا روابط عمومی ها هستند که می توانند با تشریح اصطلاحات تخصصی متناسب با مخاطبان مباحث مورد نظر دولت را برای گیرندگان پیام قابل درک کنند .
از طرفی مردم خواست ها و نیازمندی هایی دارند که تحقق آنها مستلزم استفاده از شیوه های تخصصی و طرح از مجرای قانونی است و روابط عمومی ها این توان را دارند تا با استفاده از ابزارهای اطلاع رسانی ، خواسته های مردمی را برای دولتمردان مطرح نمایند و در واقع با تبیین دغدغه های دولت برای مردم و زمینه برقراری ارتباط موثر بین دولت با مردم و مردم با دولت را فراهم نمایند که این ارتباط می تواند موجب شناخت آنان از یکدیگر شود که بر اساس آنچه در پی آمد این شناخت ، گام اول در تحقق « همدلی »است و همزبانی که نتیجه طبیعی همدلی است محقق گردد.
پس بر روابط عمومی ها فرض است از این فرصت طلایی که مقام معظم رهبری در پیشروی دولت نهاده اند و جامعه را به همدلی متقابل دولت و مردم دعوت نموده اند کمال بهره را ببرند و تلاش کنند با ابزارهای فنی اطلاع رسانی و همچنین تولید محتوای متناسب با جامعه هدف خود ، زمینه های تحقق این همدلی را فراهم نمایند که بدون شک گام برداشتن در این مسیر نه تنها عواید مثبت مستقیمی را برای سازمان مورد نظرشان دارد بلکه در مجموع تحقق فرایند « همدلی » و در نتیجه « همزبانی» می تواند چالش های پیش رو دولت را تسهیل نماید و زمینه های پیشرفت کشور را محقق سازد و چشم انداز مثبتی در پیش روی همگان بگشایند و به کارهای تشریفاتی نپردازند ؛البته با توجه به اینکه بیش از ۸۰ درصد روابط عمومی های استان اصفهان را نیروهای فاقد تخصص آکادمیک تشکیل می دهند و هنوز هم استاندار محترم استراتژی روابط عمومی های استان را مشخص نکرده اند و ارشاد اسلامی هم خود را درگیر این کارها نمی کند امید است با توجه به فرا رسیدن بیست و هفتم اردیبهشت « روز روابط عمومی » امسال متفاوت برگزار شود و جایگاه روابط عمومی ها که در حال حاضر تبدیل به اتاق تبلیغ مسئولان شده اند و این یک هشدار بحران است تغییر یابد.
یک کارشناس روابط عمومی می گوید : برای همدلی و هم زبانی بویژه در اداره ها علاوه بر کارگزاران روابط عممی خود مسئولان هم که در رأس سازمان قرار می گیرند باید به این نکته توجه کنند که هدف از روابط عمومی چیست؟ فریبا بعیدی گفت: در تمام دنیا روابط عمومی ها همطراز با مدیریت رده بندی می شود ولی جایگاه روابط عمومی ها کجاست باید گشت تا او را پیدا کرد . این روابط عمومی نمی تواند تعامل و همدلی بین سازمان با درون و برون بوجود اورد . نمی تواند با بال دیگر پرواز یعنی رسانه ها تعامل داشته باشد و به همین ترتیب ارتباطی بین سازمان و مردم و در نهایت دولت و مردم بوجود نمی آید.
یک کارشناس ارشد روابط عمومی هم میگوید:
اگر مدیریت روابط عمومی همه چیز را ثابت و بدون تغییر فرض کند قطعاً سازمان با چالش روبرو خواهد شد پس چطور است که اکثر مدیران روابط عمومی های متخصص را نمی بینند و از انجایی که روابط عمومی ها برای ادامه فعالیت و حفظ ساختار سازمانی خود به شناسایی مشکلات و فهم تنگناهای درونی و محیط بیرونی اقدام می کنند تا بتوانند پویایی سازمان خودشون را حفظ کنند ، پس چرا یک مدیر روابط عمومی برای انعکاس دردهای پیرامون سازمان باید ساعت ها پشت در مدیر سازمان به انتظار دیدن مدیر معطل شود . چه تشکیلاتی در درون دفتر مدیر برپاست که مهم تر از بیان این دردها و چالش ها است .
مجتبی علم الهدی افزود : دنیای مدرن و عصر فناروی اطلاعات و ارتباطات اقتضا می کند که مدیریت روابط عمومی رفتار دموکراتیک را برای مشارکت بیشتر نیروها در محیط سازمانی و خارج از سازمان نهادینه سازد . پس چطور نمی تواند به عنوان یک اثر گذار سازمانی در کنار مدیر سازمان فلسفه وجودی مدیریت را با ایجاد جاذبه و تشویق و رفتار خردمندانه و مشارکت جویانه دنبال کند . آیا بهتر نیست جهت گسترش فرهنگ مردمی در سازمان ها و هم چنین گسترش فرهنگ سازمان ها در بین مردم ساختار سازمانی مدیران روابط عممی از رئیس اداره – کارشناس مسئول و کارشناس به معاون روابط عمومی و فرهنگ مدیران سازمان ها تغییر یابد . که اگر این بازنگری صورت پذیرد ، اکثر مشکلات مطرح شده توسط روابط عمومی در شورای معاونین و تشکیلات ستادی مدیر عامل مطرح و
نتیجه مطلوبی بدست خواهد آمد.امیداست این مهم در کانون توجه مسوولین قراربگیرد وبایک حرکت راهبردی درراستای سخنان مقام معظم رهبری گام های اساسی برداشته شود.
